دانشمندان می گویند یک معمای کیهانی 900 ساله مربوط به منشا ابرنواختر معروفی که برای اولین بار در سال 1181 پس از میلاد بر فراز چین مشاهده شد، سرانجام حل شد.
یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که یک ابر ضعیف و پرسرعت (یا سحابی) به نام Pa30 که یکی از داغ‌ترین ستاره‌های راه شیری، معروف به ستاره پارکر را احاطه کرده است، با مشخصات، مکان و سن یک ابرنواختر تاریخی چین مطابقت دارد.
در طول هزاره گذشته، تنها پنج ابرنواختر درخشان در کهکشان راه شیری (از سال 1006) مشاهده شده است. از این میان، ابرنواختر چینی که به آن نیز معروف است ستاره مهمان چینی 1181 پس از میلاد، یک راز باقی ماند. این جرم برای اولین بار توسط ستاره شناسان چینی و ژاپنی در قرن دوازدهم مورد توجه و مستند قرار گرفت و آنها اشاره کردند که این جرم به اندازه سیاره زحل درخشان است و به مدت شش ماه قابل مشاهده است. آنها همچنین مکان تقریبی را در آسمان ثبت کردند.
منبع این انفجار قرن دوازدهم تا زمان آخرین کشف توسط یک تیم بین المللی از ستاره شناسان از هنگ کنگ، بریتانیا، اسپانیا، مجارستان و فرانسه، از جمله پروفسور آلبرت زیلسترا از دانشگاه منچستر، یک راز باقی ماند. در یک مقاله جدید، ستاره شناسان نشان می دهند که سحابی Pa12 با سرعت بیش از 30 کیلومتر در ثانیه در حال گسترش است. آنها از این سرعت برای تعیین سنی (حدود 1100 سال) استفاده کردند که مصادف با وقایع سال 1000 پس از میلاد است.
پروفسور زیلسترا توضیح می دهد: «روایت های تاریخی این ستاره را بین دو صورت فلکی چینی، چوانشه و هوآگای قرار می دهد. ستاره پارکر برای این موقعیت مناسب است. این بدان معنی است که هم سن و هم مکان با وقایع 1181 مطابقت دارد. Pa30 و ستاره پارکر قبلاً در نتیجه ادغام دو کوتوله سفید پیشنهاد شده بودند. تصور می شود که چنین رویدادهایی منجر به یک نوع نادر و نسبتا ضعیف ابرنواختر به نام ابرنواختر نوع Iax شود.
دانشمندان می گویند: «تنها حدود 10 درصد از ابرنواخترها متعلق به این نوع هستند و چندان مورد مطالعه قرار نگرفته اند. این واقعیت که SN1181 یک جسم بسیار کم نور بود و به آرامی روشنایی خود را از دست داد با این نوع مطابقت دارد. این تنها رویدادی در نوع خود است که در آن می‌توانیم هم سحابی باقی‌مانده و هم ستاره ادغام شده را مطالعه کنیم و همچنین توصیفی از خود انفجار بدست آوریم.
پروفسور زیلسترا گفت: "ترکیب همه این اطلاعات، مانند سن، مکان، روشنایی رویداد و مدت زمان ثبت شده تاریخی 185 روز، نشان می دهد که ستاره پارکر و Pa30 مشابه SN 1181 هستند. این تنها ابرنواختر نوع Iax است که در آن وجود دارد. مطالعات دقیق ممکن از بقایای ستاره و سحابی. خیلی خوب است که بتوانیم یک معمای تاریخی و نجومی را حل کنیم."
همچنین بخوانید:
- چرا ستاره ها، سیارات و قمرها گرد هستند، اما دنباله دارها و سیارک ها گرد نیستند؟
- نه ستاره و نه سیاره: دانشمندان یک کوتوله قهوه ای عجیب در کهکشان راه شیری کشف کرده اند.